ساز بادی در واقع از اولین و قدیمی ترین آلات موسیقی به شمار می رود که توسط دست بشر ساخته شده است. انسان های قدیمی به مرور زمان آموختند که با دمیدن هوا در یک مخروط تو خالی، یک برگ و یا حتی شاخ حیوانات می توانند صداهایی بلند و بوقی شکل را تولید کنند. با افزایش دانش به مرور زمان انسان توانست آلات موسیقی کنونی را بسازد. برای اینکه بتوانید خرید آلات موسیقی یا خرید ساز بادی را با اطمینان خاطر انجام دهید وارد لینک های مرتبط شوید.
ساز بادی چیست؟
همان طوری که در بالا هم اشاره کردیم ساز بادی به سازهایی گفته می شود که برای تولید صدا باید در آن هوا دمیده شود که در واقع ریشه سازهای بادی که در حال حاضر وجود دارد از همان سازهای بادی اولیه ساخت دست بشر است که از نظر ساختمان و چگونگی تولید صدا به سه دسته تقسیم بندی می شوند.
البته یک نکته مهم را نباید فراموش کرد
اینکه بیان می شود فلان ساز، چوبی یا برنجی است به این معنا نیست که آن ساز از چه جنسی ساخته شده است. بلکه به این معنا است که این طبقه بندی بر پایه چگونگی و همچنین نحوه تولید صدا در دهنی آن مربوط می شود.
ساز بادی چوبی
همان طوری که از نام این سازها می توان متوجه شد جنس آن از نوع چوب (آبنوس) یا نی خیزران است. از جمله این سازها می توان به نی، فلوت، سُرنا، هوبوا، باسون و غیره اشاره کرد. به طور مثال فلوت یکی از سازهایی است که بدنه آن از جنس فلز است اما در دسته ساز بادی چوبی قرار می گیرد یا ساز فلوت ریکوردر که از جنس چوب ساخته می شود و در گذشته بسیار رایج تر بود در حال حاضر این روزها برای آموزش موسیقی به کودکان رواج دارد و از جنس پلاستیک ساخته می شود.
انواع ساز بادی چوبی
این نوع سازها به سه دسته تقسیم بندی می شوند:
-
ساز بادی چوبی بی زبانه یا به اصطلاح بی قمیش
در این نوع سازها تولید صدا از طریق برخورد هوا با تیغه هوایی که در بدنه آن وجود دارد امکان پذیر است. در واقع این ساز بادی یک لوله یا مجرای تو خالی هستند که در آن ستونی از هوا قرار دارد و نوازنده با دمیدن هوا در دهنی (مانند ساز نی) و یا تیغه هوایی مانند ساز فلوت به ارتعاش در می آید و از انتهای آن صدا به بیرون منتقل می شود.
-
ساز بادی چوبی تک زبانه یا به اصطلاح با قمیش
برای تولید صدا در این نوع سازهای بادی چوبی زبانه دار می توان از طریق دمیدن هوا و به حرکت درآمدن و ارتعاشات بخش کوچکی از جنس نی یا پلاستیک که به آن قمیش یا زبانه می گویند، این مهم را انجام داد. به طور مثال ساز کلارینت را در نظر بگیرید. این ساز برای اجرای نت های متفاوت و مختلف و همچنین تغییر زیر و بم صدا به وسیله باز و بسته کردن کلیدها و یا حفره و همچنین سوراخ های هوایی که در درون آن تعبیه شده است، انجام می شود.
-
ساز بادی برنجی
این نوع ساز بادی از جنس برنج، مس و در برخی موارد هم از جنس نقره ساخته می شود. از جمله این نوع سازهای بادی می توان به انواع ترومپت، شیپور، ترومبون، ساکسیفون، کُر و غیره اشاره کرد. ساز بادی برنجی در کل از نوع سازهای بادی ارکستر سمفونیک که از دسته شیپورها است به شمار می رود که تا مدت ها پیش از جنس مس ساخته می شد اما در حال حاضر این روزها از جنس برنج ساخته می شود. تولید صدا در این نوع ساز بادی از طریق لرزش سریع لب های نوازنده در درون کاسه دهنی به وجود می آید. مانند ترومبون، توبا و ترومپت.
-
سازهای شاستی دار بادی
این نوع ساز بادی دسته ای از سازهای موسیقی به شما می رود که دارای شاستی است مانند پیانو و تولید صدا در این نوع سازها به وسیله دمش هوا و نیروی الکتریکی و مکانیکی انجام می گیرد. ساز بادی شاستی دار دارای لوله های متعدد، کوتاه و بلندی است که در نتیجه دمیدن هوا در درون این لوله ها یا زبانه ها صداهایی گوناگون و متفاوتی را تولید می کند. از این نمونه ساز بادی می توان به اُرگ، آکوردئون، سازدهنی، نی انبان و غیره اشاره کرد.
مورد دیگری که می توان در مورد ساز بادی بیان کرد این است که این نوع سازها به دو دسته کوچک و بزرگ دسته بندی می شوند.
-
ساز بادی کوچک
منظور ما از کوچک بودن به معنی حمل آسان آن، هم با توجه به کوچک بودن و هم کم وزن بودن ساز است. از این نوع سازهای کوچک می توان به سازهایی مانند فلوت و کلارینت اشاره کرد.
-
ساز بادی بزرگ
این نوع سازهای بادی سایز بزرگ تری دارند و به همین دلیل حمل آن به مراقبت بیشتری نیاز دارد و در ضمن خیلی هم شکننده و حساس هستند. نمونه این سازها می توان به ابوا اشاره کرد.
سازهای بادی قیمت بالایی ندارند اما همان طوری که در بالا به اشاره کردیم سازهای بادی بزرگ به مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز دارد تا آسیبی به آن وارد نشود. در ضمن یادگیری این نمونه سازها خیلی سخت و دشوار نمی باشد و با کمی تمرین و ممارست به راحتی می توانید شاهد پیشرفت خودتان در یادگیری این دستگاه موسیقی باشید.
کاربرد سازهای بادی
از این نوع سازها می توانید در سبک های متفاوت مختلفی استفاده کنید. از جمله این سبک ها می توان به کلاسیک، پاپ، جاز و در حتی آهنگ های محلی هم کاربرد فراوانی دارند.
فهرست سازهای بادی
در این قسمت فهرستی از تمامی سازهای بادی را برای شما به صورت تیتروار بیان خواهیم کرد:
- ابوا
- باسون
- بالابان
- پیکولو
- تاریا
- ترومبون
- ترومپت
- توبا
- توبای بایرویت
- تویتوک (نی ترکمنی)
- دودوک
- دوزله (دونی)
- زامپونیا
- ساکسوفون
- ساز دهنی
- سرنا
- سوسافون
- شمشال
- شهنای
- شیپور
- فاگوت
- فلوت ریکوردر
- فلوگل هورن
- قره نی
- قشمه
- کر آنگله
- کر (ساز)
- کرنای
- نی انبان
- هورن
- یدی بوغون (نی ترکمنی)
- لَله وا
- ملودیکا